14 Aralık 2007 Cuma

YENİ ANKARA

Türkiye’miz son 80 yılının en hızlı günlerini yaşıyor. Gerek içeride gerekse dışişlerindeki gelişmeler baş döndürücü bir hızla ilerlemekte. Bu günkü yazımızda ülkemizin dış ilişkilerindeki gelişmeleri anlamaya çalışacağız.

Dış ilişkilerimizdeki önemli tarihlerden biri 5 Kasım’dı. Başbakan R.Tayyip Erdoğan’ın ABD ziyaretinin dışarıya yansıyan en önemli konusu PKK terör örgütü idi. Her türlü desteği verdiğini sağır sultanın bile duyduğu PKK’yı; toplantıdan birkaç gün önce “dağdan inen adamlar” diye tanımlayan ABD Devlet Başkanı Bush’un toplantıdan sonra ise “ortak düşman” ve “terör örgütü” olarak adlandırması ilginçti. Anlaşılan o ki ABD ve Türkiye’nin 1 Mart tezkeresinin ardından oldukça gevşeyen ve 15 Mayıs 2006’da kopan ilişkileri, 5 Kasım toplantısında da Türkiye’nin PKK terör örgütü ile sınırlandırılmış taleplerinin, ABD’nin sonucu şüpheli bir şekilde kabul etmesinden başka bir şey getirmedi. Sonuçtan, Türkiye genel olarak pek memnun olmadı ve kendi çizdiği yoldan yürümeye devam etti. Aynı günlerde İran ile yeni enerji antlaşmalarının imzalanması bunun kanıtlarından sadece biriydi.

Suudi Arabistan Kralı Abdullah’ın ardı ardına ülkemizi ziyaret etmesi sonra Mısır’a gitmesi büyük önem taşıyordu. Suudi Arabistan’la yaptığımız antlaşmalarda; ziyaretlerin karşılıklı olarak devam ettirilmesi, terör ve suçla mücadelede karşılıklı işbirliği yapılması, serbest ticaret antlaşmalarının sonuçlandırılarak her iki ülkenin işadamlarının yatırımlarına yardımcı olunması ön plana çıkan hususlar oldu. Bunların hepsinden önemlisi tüm dünyada barışın-istikrarın-refahın sağlanması için birlik arayışlarının söz konusu edilmesiydi.

Yine daha düne kadar oyuna getirilmek ve birbiriyle savaştırılmak istenilen ülkeler, Türkiye’nin gayretleriyle alışılmadık bir süreç yaşıyorlar. Türkiye-Suriye-İran-Pakistan-Suudi Arabistan-Mısır gibi ülkeler bir araya gelerek sorunlarını birlikte çözmek için adımlar atmaya başladılar. Hiç kuşkusuz bunların bir araya gelmelerinde ABD’nin Irak’ı işgali ile yaptığı katliamlar/zulümler ve Büyük Ortadoğu Projesi (BOP) ile bölgede, sınırlarda, siyasi çerçevede ve coğrafyada yapmak istediği yeni düzenlemeleri önemli rol oynadı. Bölge ülkelerinin ortak tehdit algılamaları bir araya gelmelerinin ve ortak adımlar atmalarının sebebi oldu. İran’ı Şii dünyasının; Türkiye’yi ise sünni dünyasının başına getirerek çatıştırma oyunları geri tepti ve aksine Yeni Ankara’nın gayretleriyle bir işbirliğine dönüştü.

Türkiye’nin gayretleriyle oluşturulan bu yakınlaşmalar körfez sermayesinin Türkiye’ye akmasına, İran Cumhurbaşkanı Mahmut Ahmedinejad’ın SuudiArabistan’ı ziyaret etmesine ve bölgesel ve ikili antlaşmalar yapmasına sebep oldu. Yine Türkiye, Pakistan ile Afganistan arasında hakemlik yapmayı üstlendi. Suriye ile Türkiye çok ileri aşamalarda işbirliğine girdiler. Bu anlamda Suriye Kıbrıs Türk Devleti’nin pasaportlarını tanımaya başladı.

İsrail ile ilişkilerde kontrolün ele alınması ve Filistin’e destek verilmesi de önemli adımlardı. Filistin ve İsrail Devlet Başkanlarının Ankara’da bir araya getirilmesi önem kazandı. Bununla Türkiye bölgedeki önemini bir kez daha kanıtlamış oldu.

İslam Konferansı Örgütü(İKÖ)’nün etkinliğinin artması ve Arap Birliği toplantılarına ilk defa bir Türkiye Başbakanı’nın davet edilmesi Türkiye’nin bölgedeki ağırlığını gösteriyordu.

Yanı başımızdaki Irak’ta bazı Şii aşiretlerin Türkiye ile işbirliği yapma talepleri; Kuzey Irak’taki Kürt ve Suni aşiretlerden gelen birleşme talepleri; Barzani’nin, öncekilerinin tam aksi istikamette yaptığı Aralık ayının ilk haftasındaki açıklamaları önümüzdeki dönemde bu bölgemizdeki insanlarla da birlik ve beraberliğimizi çok daha fazla pekiştireceğimizin habercisidir...

Bütün bu alışılmadık gelişmeler dünyada ‘Osmanlı Barışının’ özleminin bir sonucudur. Bu Yeni Ankara vizyonunun gelişmelerini bir hayal olarak yorumlayanlar da olabilir. Kendi tarihinden, özgüveninden kopmuş olanların yaşadığı bu tür bir komplekse hiç birimiz yabancı değiliz. Bu yüzden pek şaşırmayız da. Ama 80 yıldır; olaylara bakışımızı / düşüncelerimizi ve yorumlarımızı yönlendirenlerin istedikleri yerden değil de daha yukarı bir pencereden bakarak ezberi bozmamız gerekmiyor mu?